Mert Ege - Onur ve Özgürlük
Güzel Türkçemize Fransızca honneur kelimesinden geçmiş olan onur kavramı TDK’ya göre “İnsanın kendine karşı duyduğu saygı” anlamına gelmektedir. Peki, gerçekten de sadece özgür bir insan mı onurlu bir hayat sürdürebilir?
Sözlük anlamından da anlaşılacağı üzere, onur kavramı temel olarak bir bireysellik ve öz barışıklık içerir. Dolayısıyla, burada cevabını aramamız gereken asıl soru şudur:
“Özgür olmayan bir insan kendiyle ne kadar barışık olabilir?”
Özgür bir bireyi özgür olmayan bireyden ayıran en temel şey düşünceleridir. Özgür bir insan toplum içinde karşılaştığı sorunlara kendi deneyimleri ve ahlakı çerçevesinde, toplumun baskısına aldırmadan yorumlamaya çalışırken, “tutsak” bir birey adeta bir arı kovanındaymışçasına ona toplum tarafından empoze edilen değerler çerçevesinde hareket eder. Toplumun değerlerini (şeref, namus, ahlak vb.) asla sorgulamaz. Düşüncelerini ve hareketlerini vicdanen doğru olduğuna inandığı şeye göre oluşturmak yerine, toplum tarafından yadırganmanın korkusuyla, toplumun ona doğru ya da yanlış olduğunu söylediği şeyler çerçevesinde sentetik ve bütün olmayan düşünceler oluşturur.
Bu durumda, “tutsak” bireyin düşünceleri geçerliliğini ve orijinalliğini kaybeder, ona ait olmaktan uzaklaşır.
Onur kavramının bireyselliğini göz önünde bulundurduğumuzda ise bu durum bize şu sonuca ulaştırır: Tutsak bir insan, ne kadar şerefli olursa olsun “onur” kavramıyla yargılanamaz, çünkü düşünceleri bireyselliğini kaybetmiştir. Bu da onur kavramının tanımına ve doğasına terstir. Çünkü onur kavramı bireyin içinde başlayıp yine bireyin içinde bittiği için, şeref kavramının aksine kişiden kişiye değişir ve belirli kalıplara sığdırılamaz.
Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda, "Neden ancak özgür bir insan onurlu bir hayat yaşayabilir?" sorusunun cevabı netleşir. Toplumun bireye dayattığı kavramların aksine, onur, yalnızca fikri hür, vicdanı hür bir bireyin ulaşabileceği bir değerdir. Çünkü onur kişinin kalbinde başlar ve aklında biter.
-Mert Ege Kaynak
11/A 353
Comments
Post a Comment